kërkimi


Etiketat Fakte digjitale x Lozinka x Authentication x Password x Computer/Laptop x

Listë e gabimeve të serverit

Kur uebsajti apo disa faqe në të nuk hapen, mund t’ju shfaqen lloje të ndryshme mesazhesh gabimi . Kodet e gabimit kanë një numër të caktuar dhe lloji i tyre mund të përcaktohet sipas shifrës së parë: 1xx: informues, 2xx: sukses, 3xx: ridrejtim, 4xx: gabim nga klienti, 5xx: gabim serveri.

Gabimet nga klienti (400-499) dhe nga serveri (500-599) janë shumë të zakonshme dhe gjatë trajtimit të tyre duhet të rihapni faqen në programin shfletues (Google Chrome, MS Edge, Firefox, Safari, etj.) pasi të keni bërë ndryshimet në server [SERVER] dhe të kontrolloni regjistrimet (log) të serverit për më shumë hollësi nëse problemi vazhdon.

DigitalOcean

jepet një listë e gabimeve më të zakonshme nga klienti dhe serveri, çfarë i shkakton ato dhe shpjegime të hollësishme se si mund të zgjidhet secila prej tyre.

Gabim Server Fakte digjitale Sajti

Kërko skedarët regjistrues të serverit

Për të përcaktuar burimin e mundshëm të problemeve me faqen ueb, mund të jetë me rëndësi të madhe të shohim skedarët regjistrues të serverit. Këta skedarë janë dokumente teksti që ofrojnë informacione të ndryshme për të gjitha aktivitetet në server. Për shembull, mund të shihni adresat IP [IP-ADDRESS] dhe identitetin e pajisjeve që bëjnë një kërkesë në server, orën dhe datën e kërkesës, etj., të cilat të gjitha mund të jenë vendimtare për trajtimin e një incidenti kibernetik.

Mund të kërkojmë skedarët regjistrues për një kuadër të caktuar kohor nga administratori i sistemit ose nga mbështetja teknike.

Bëj një kallëzim penal

Pasi të marrësh skedarët e regjistrit nga serveri nga të cilët mund të shihet se faqja ueb ishte në shënjestër të një incidenti kibernetik, p.sh. hyrje e paautorizuar, mund të bësh një kallëzim penal në polici ose në prokurori.

Gjatë përgatitjes së kallëzimit ose padisë, së pari duhet bërë një përshkrim i hollësishëm i ngjarjeve gjatë incidentit ashtu siç kanë ndodhur (çfarë sjelljeje ke vënë re me faqen, në çfarë ore, a ka pasur ndonjë ndryshim për të cilin nuk je vënë në dijeni), të jenë përgatitur skedarët regjistrues të serverit dhe informacione të tjera të dobishme, të tilla si foto të aktiviteteve të dyshimta.


Gabim Server Fakte digjitale Sajti Adresa IP Hostim

Bëj një kallëzim penal

Pasi të marrësh skedarët e regjistrit nga serveri nga të cilët mund të shihet se faqja ueb ishte në shënjestër të një incidenti kibernetik, p.sh. hyrje e paautorizuar, mund të bësh një kallëzim penal në polici ose në prokurori .

Gjatë përgatitjes së kallëzimit ose padisë, së pari duhet bërë një përshkrim i hollësishëm i ngjarjeve gjatë incidentit ashtu siç kanë ndodhur (çfarë sjelljeje ke vënë re me faqen, në çfarë ore, a ka pasur ndonjë ndryshim për të cilin nuk je vënë në dijeni), të jenë përgatitur skedarët regjistrues të serverit dhe informacione të tjera të dobishme, të tilla si foto të aktiviteteve të dyshimta.


Server Fakte digjitale Sajti Krimi kibernetik Padi penale

SHPIFJA DHE POSHTËRIMI

Gjuha e padenjë, sharje dhe përdorimi i një toni fyes që degradon dinjitetin e njeriut, reputacionin dhe/ose statusin në shoqëri. Mund të përdoren edhe fotografitë, videot, memet dhe gif-et për të shkaktuar poshtërim/turp.

Çdo njeri ka nivele të ndryshme tolerance ndërkohë që kufiri mes shpifjes dhe kritikës shpesh është i paqartë. Figurat publike, veçanërisht politikanët që përfaqësojnë publikun e gjerë, duhet të tregojnë nivel më të lartë tolerance ndaj kritikës. Nga ana tjetër, gazetarët dhe mbrojtësit e të drejtave të njeriut kanë të drejtë të shkundin, shqetësojnë dhe madje ofendojnë anëtarët dhe publikun në përgjithësi gjatë kryerjes së detyrave të tyre profesionale dhe në interes të publikut.

Gratë gazetare, aktiviste dhe politikane priren më shumë të jenë objekte shpifjeje dhe poshtërimi në krahasim me homologët e tyre meshkuj. Shkelja me bazë identitetin ose gjininë është mekanizëm heshtës dhe njihet si një formë dhune me bazë gjinore dhe, si e tillë, dënohet publikisht. https://twitter.com/UNESCO/status/1140888153928196096

Nëse jeni kthyer në shënjestër të çdo forme dhune dixhitale, ju inkurajojmë të kërkoni mbështetje tek rrjetet që i keni si mbështetëse dhe që ju kuptojnë dhe e dinë si ndiheni. Qëndroni pak kohë larg vendeve ku keni përjetuar ngacmimet dhe kërkojini njerëzve të besueshëm të kontrollojnë llogaritë, emailet dhe t’ju përditësojnë me të rejat e fundit për sulmin, ose t’ju ndihmojnë të dokumentoni abuzimin.


Fakte digjitale Reputacion Taktikë Mbështetja Gazetarë Zyrtar publik

NGACMIMI

Sulmet me objektiv të caktuar, që zgjasin në kohë, me intensitet të lartë, që shkaktojnë dëm, duke shfrytëzuar qëllimisht dobësitë. Ngacmimi është sulm ndaj dinjitetit njerëzor, reputacionit dhe privatësisë, me qëllim heshtjen dhe/ose kufizimin e pjesëmarrjes dixhitale të objektivit.

Ky është një term ombrellë që mbulon akte të ndryshme: nga kërcënimet me objekt të qartë seksual deri në shkallë të ndryshme të pushtimit të privatësisë.

Struktura e ekosistemit dixhital do të thotë që sulmet mund të vijnë nga një person dhe nëpërmjet një platforme, por që përhapen nëpërmjet autorëve/platformave të tjera si sulm kibernetik. Ngacmimi online, siç e shohim në një platformë, shpesh shpërndahet shumë më gjerësisht, dhe për këtë arsye, ka potencialisht më shumë ndikim.

Është me rëndësi tejet të madhe të kuptohet se një person që bëhet objekt i abuzimit online nuk duhet fajësuar në asnjë mënyrë: dhuna nuk mund të justifikohet në asnjë formë. Nëse viheni në shënjestër të çfarëdo lloj dhune dixhitale, ju nxisim të kërkoni mbështetje tek rrjetet tuaja mbështetëse - kryesisht miqtë, familja, që mund t’ju kuptojnë ju dhe e dinë si ndiheni. Qëndroni pak kohë larg vendeve ku keni përjetuar ngacmimet dhe kërkojini njerëzve të besueshëm të kontrollojnë llogaritë, emailet dhe t’ju përditësojnë me të rejat e fundit për sulmin, ose t’ju ndihmojnë të dokumentoni me prova dixhitale abuzimin.

Në rastin e ngacmimeve kibernetike – me gjasa me një volum të madh mesazhesh, në platforma dhe kanale të shumta komunikimi - mbështetja emocionale dhe ndihma praktike nga miqtë dhe familja është element kyç për rifitimin e ndjesisë së sigurisë.

Mekanizmat më efektivë të parandalimit janë që kanë një bazë të gjerë sigurie, përfshirë këtu sigurinë fizike, mendore dhe dixhitale (me fokus të veçantë tek higjiena e qëndrueshme dixhitale). Për sa kohë që higjiena dixhitale dhe parimet gjithëpërfshirëse të sigurisë nuk bëhen rutinë, është me rëndësi të jashtëzakonshme që të bëhen vlerësime të rregullta të rrezikut, të tilla si vlerësimi i shkeljes së mundshme - kur ka ndodhur, pse dhe nga kush? Nëse është e mundur, duhet t’i kërkohet punëdhënësit t’ju lidhë me një terapist, këshillim ligjor ose përfaqësues gjykate nëse është e nevojshme.

Ekziston përherë opsioni i heqjes dorë nga mediat sociale për një periudhë të caktuar kohe, por duke pasur parasysh varësinë tonë nga këto platforma, kjo është një strategji që është më e lehtë të thuhet sesa të bëhet. Më mirë do të ishte të reduktonit kohën që shpenzoni në këto platforma dhe të rrini me njerëz që i besoni. Gjëja më e rëndësishme është të kujdeseni për veten dhe të përballoni ndjenjat, apo edhe t’i dhuroni vetes disa ditë qëndrimi në shtrat mbuluar me batanije, pa bërë asgjë.

Kur të ndiheni gati, mund të punoni për të përmirësuar sigurinë dhe higjienën tuaj dixhitale. Kontrolloni udhëzuesin e sigurisë online

DIY

dhe

ZEN

dhe artin e krijimit të teknologjisë për ju. Nëse jeni gazetar, provoni edhe kursin

Totem

për mbrojtjen online. Nëse doni të mësoni më shumë

OnLine sos

është një vend i shkëlqyer nga ku ta filloni si dhe

Feminist frequency

, një përmbledhje e hollësishme e mekanizmave të ndryshëm të ndihmës për vetveten.

Fakte digjitale Higjiena digjitale Siguria Mbështetja Ngacmim seksual Pornografi Frikë Punëdhënës

PORNO PËR HAKMARRJE

Pornografia për hakmarrje përkufizohet si postimi i përmbajtjes vetëm seksuale pa leje dhe pëlqim, me qëllim poshtërimin, turpërimin ose për shantazh. Pornografia për hakmarrje është shkelje e privatësisë dhe mund të rezultojë në trauma jashtëzakonisht të rënda emocionale.

Edhe sikur përmbajtja të jetë krijuar në mënyrë konsensuale, pëlqimi duhet të jepet në mënyrë eksplicite edhe për postimin ose shpërndarjen në internet.

Pavarësisht nga forma mediatike (regjistrim me video, foto ose gif) - vetëm akti i postimit pa pëlqim i përmbajtjes mund të konsiderohet pornografi për hakmarrje, pasi një person që bëhet objekt i abuzimit online nuk duhet fajësuar në asnjë mënyrë: dhuna nuk mund të justifikohet në asnjë formë. Nëse viheni në shënjestër të çfarëdo lloj dhune dixhitale, ju nxisim të kërkoni mbështetje tek rrjetet tuaja mbështetëse - kryesisht miqtë, familja, që mund t’ju kuptojnë ju dhe e dinë si ndiheni. Qëndroni pak kohë larg vendeve ku keni përjetuar ngacmimet dhe kërkojini njerëzve të besueshëm të kontrollojnë llogaritë, emailet dhe t’ju përditësojnë me të rejat e fundit për sulmin, ose t’ju ndihmojnë të dokumentoni me prova dixhitale abuzimin.

Një gazetare nga Azerbajxhani u filmua fshehurazi duke kryer marrëdhënie seksuale në shtëpinë e saj. Kjo video më vonë u publikua në media dhe u postua më pas në internet. Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut më vonë vendosi se ishin shkelur e drejta e gazetares për privatësi dhe liria e shprehjes. Ishte

rasti i parë

i këtij lloji që vendosi qartë një lidhje mes privatësisë dhe lirisë së shprehjes.

Fakte digjitale Higjiena digjitale Reputacion Siguria Mbështetja Ngacmim seksual Pornografi Frikë

PËRNDJEKJA

Procesi i ndjekjes së vazhdueshme dhe të zellshme të aktivitetit të dikujt në internet. Përkufizimi i përndjekjes mund të zbatohet nëse ndjekësi ose objektivi e njohin njëri-tjetrin personalisht ose jo.

Gjurmët dixhitale, të dhënat dhe treguesit e tjerë të pjesëmarrjes sonë që shfaqen në platformat e mediave sociale dhe në faqet e tjera online e kanë bërë përndjekjen në hapësirën dixhitale një detyrë shumë më të lehtë. Ashtu si në botën fizike, pasojat për individin që është objektivi mund të ndryshojnë, por mund të përfshijnë një rritje të ndjenjës së pasigurisë, frikës dhe perceptimit të një pushtimi të privatësisë.

Shumë femra dhe persona të komunitetit LGBTQI bëhen objektivë të kësaj forme dhune emocionale dhe mendore online. Edhe nëse nuk largohet kurrë nga hapësira dixhitale, përndjekja mund të shkaktojë ndjenjën e pafuqisë dhe humbjen e kontrollit në jetën private. Rastet më serioze shkaktojnë një ndjenjë frike se përndjekësi është gjithmonë i pranishëm: kudo dhe në çdo moment.

Është e një rëndësie të madhe të kuptohet se një person që bëhet objekt i abuzimit online nuk duhet fajësuar në asnjë mënyrë: dhuna nuk mund të justifikohet në asnjë formë. Nëse viheni në shënjestër të çfarëdo lloj dhune dixhitale, ju nxisim të kërkoni mbështetje tek rrjetet tuaja mbështetëse - kryesisht miqtë, familja, që mund t’ju kuptojnë ju dhe e dinë si ndiheni. Qëndroni pak kohë larg vendeve ku keni përjetuar ngacmimet dhe kërkojini njerëzve të besueshëm të kontrollojnë llogaritë, emailet dhe t’ju përditësojnë me të rejat e fundit për sulmin, ose t’ju ndihmojnë të dokumentoni me prova dixhitale abuzimin.

Gjëja më e rëndësishme është të kujdeseni për veten dhe të pranoni ndjenjat që keni, qoftë edhe t’i dhuroni vetes disa ditë qëndrimi në shtrat mbuluar me batanije, pa bërë thuajse asgjë. Ekziston gjithmonë opsioni i heqjes dorë nga mediat sociale për një periudhë të caktuar kohe, por duke pasur parasysh varësinë tonë nga këto platforma, kjo është një strategji që është më e lehtë të thuhet sesa të bëhet. Më mirë do të ishte të reduktonit kohën që shpenzoni në këto platforma dhe të rrini me njerëz që i besoni në grupe të vogla.

Po ashtu, mund të punoni për të rritur sigurinë dixhitale - kontrolloni për shembull

udhëzuesin e sigurisë në internet DIY

ose manualin e plotë ZEN dhe artin e krijimit të teknologjisë për ju.

Fakte digjitale Higjiena digjitale Siguria Ngacmim seksual Frikë

MANIPULIMI I IDENTITETIT

Manipulimi i identitetit ose keqpërdorimi i të dhënave personale është një kërcënim serioz me pasoja mjaft të rënda.

Ekzistojnë forma të ndryshme të manipulimit dhe mashtrimit të identitetit duke përdorur mbledhjen e paligjshme të të dhënave, përfshirë rrjedhjen e të dhënave, dhe thyerjet e bazës së të dhënave, dhe publikimin e informacionit, për shembull.

Arsyet më të zakonshme për manipulimin e identitetit janë vjedhja, keqinterpretimi dhe fshehja e aktivitetit kriminal.


Fakte digjitale Higjiena digjitale Dëmi Reputacion Identitet

KËRCËNIMET

Rrezikimi i sigurisë dhe mirëqenies fizike dhe emocionale duke bërë thirrje për dhunë ndaj një personi ose grupi të caktuar njerëzish, përfshirë kërcënimet për përdhunim dhe forma të tjera të dhunës me bazë gjinore.

Ndodh mjaft shpesh që kërcënimet në internet të kthehen në dhunë fizike në botën reale ndaj një personi, grupi ose në dëmtim të të mirave materiale apo hapësirave. Për më tepër, këto sulme fizike mund të mos vijnë nga i njëjti person që bën kërcënimet në internet. Këto të fundit mund të frymëzojnë dhe nxisin njerëz të tjerë të përdorin dhunë fizike.

Për përdoruesit e mediave sociale në Ballkan, një problem serioz janë kërcënimet, gjuha e urrejtjes dhe thirrjet për dhunë të drejtpërdrejtë ndaj refugjatëve nga Afrika dhe Lindja e Mesme. Gjatë një incidenti të tillë në Beograd, i transmetuar drejtpërdrejt përmes Facebook-ut, një i ri përplasi makinën e tij në një qendër emigrantësh në periferi.

Ka disa masa që mund të ndërmerrni për të ulur rrezikun. P.sh., mund të zhvilloni higjienën dixhitale. Shihni, për shembull, udhëzuesin e sigurisë online

DIY

dhe

ZEN

dhe artin e krijimit të teknologjisë për ju.

Fakte digjitale Higjiena digjitale Siguria Ngacmim seksual Frikë

Nxjerrje të dhënash personale (Doxxing)

Bërja publike e informacionit personal për një objektiv, si adresa e shtëpisë, statusi familjar, të dhënat e bankës dhe kartës së kreditit, data e lindjes etj. Ky informacion mund të postohet në një ose shumë platforma të ndryshme, në seksionet e komenteve ose nëpërmjet videove apo me tekst.

Shkelja e doxxing nuk kërkon që informacioni i publikuar të përdoret duke sjellë pasoja për objektivin. Thjesht akti i bërjes publike të informacionit sensitiv - përhapja e të cilit mund të ketë pasoja për personin, informacioni i të cilit është publikuar - dërgon një mesazh të qartë frikësimi dhe ngacmimi.

Është e rëndësishme ta raportoni dhunën online në platformat e mediave sociale, pasi ekziston gjithmonë mundësia që këto të dhëna të hiqen dhe/ose dhunuesi të bllokohet. Është e rëndësishme të raportohet përmbajtja abuzive si metodë dokumentimi dhe dëshmie për hetimet nga policia dhe për trajtimin në gjyq - dhe gjithmonë ekziston mundësia që përmbajtja të hiqet dhe/ose autori të bllokohet. Nëse është e nevojshme, kërkoni nga familja dhe miqtë që të marrin përsipër raportimin dhe komunikimin me platformat.

Gjëja më e rëndësishme është të kujdeseni për veten dhe të pranoni ndjenjat që keni, qoftë edhe t’i dhuroni vetes disa ditë qëndrimi në shtrat mbuluar me batanije, pa bërë asgjë.

Ekziston gjithmonë opsioni i heqjes dorë nga mediat sociale për një periudhë të caktuar kohe, por duke pasur parasysh varësinë tonë nga këto platforma, kjo është një strategji që është më e lehtë të thuhet sesa të bëhet. Më mirë do të ishte të reduktonit kohën që shpenzoni në këto platforma dhe të rrini me njerëz që i besoni në grupe të vogla.

Shihni edhe

OnLine SoS

për të mësuar më shumë për format e tjera të mbrojtjes.

Fakte digjitale Higjiena digjitale Ngacmim Reputacion Siguria Ngacmim seksual Gazetarë Identitet

Raportimi i rremë

Keqpërdorimi i mekanizmave të raportimit, ose pretendime të rreme për shkelje të të drejtave të autorit ose shkelje të tjera të Kushteve të Shërbimit apo rregullave dhe rregulloreve të Komunitetit në platformat e mediave sociale, me qëllim bllokimin, pezullimin ose parandalimin e pjesëmarrjes më të gjerë dixhitale.

Rimarrja e kontrollit tek profilet online është shpesh një proces i vështirë. Procedurat e apelit të pezullimit në shumë platforma të mediave sociale janë të kushtueshme - si për sa i përket kohës ashtu edhe burimeve. Edhe kur apelimet janë të suksesshme, raportimet e para të rreme do t’ia kenë dalë ta mbajnë objektivin jashtë linje për periudha të ndryshme kohore.

Rasti më i njohur i raportimit të rremë (për shkelje të kushteve dhe shërbimeve në një platformë të mediave sociale) në Serbi është pezullimi i profilit zyrtar të një Ombudspersoni në YouTube:

https://resursi.sharefoundation.info/en/resource/social-media-as-editors-of-public-sphere-youtube-vs-ombudsman/ Fakte digjitale Raportoje në platformë Taktikë Identitet Presion

Hakmarrja ndaj mbështetësve

Objekt i sulmit mund të bëhen edhe miqtë, familja, partnerët, kolegët, punëdhënësit, madje edhe dëshmitarët e abuzimit, në të njëjtën mënyrë ose pak a shumë ngjashme me objektivin origjinal.

Në këtë mënyrë, keqbërësi shkatërron ose tenton të minojë rrjetet ekzistuese të mbështetjes. Rezultati është se objektivi fillestar është i ekspozuar ndaj ngacmimeve të tjera, ndaj ndjenjës së fajit për abuzimin që u bëhet tani miqve dhe familjes, dhe ndjesisë të mëtejshme të izolimit dhe ankthit.

Gjatë një sulmi dhe si pasojë, personat që vuajnë nga dhuna shpesh u drejtohen miqve dhe familjes dhe hapësirave ku mund të flasin hapur për përvojën e tyre dhe ku mund të gjejnë mbështetje. Sado e rëndësishme të jetë mbështetja e familjes dhe miqve, ndonjëherë edhe këshillat që kanë qëllim të mirë mund ta vendosin ty fajin për ngacmimin. Mos harroni se vetëm dhunuesi është përgjegjës për abuzimin. Miqtë dhe familja juaj mund t'ju ndihmojnë për të dokumentuar dhe monitoruar abuzimin online dhe për të ruajtur profilin në mediat sociale dhe kanalet të komunikimit online.

Mësoni më shumë për mbështetjen, vlerësimin e rrezikut dhe mekanizmat e tjerë të mbështetjes: këtu .

Shpesh ndodh që përkrahësit dhe njerëzit e tjerë që mbrojnë objektivin kryesor, në shumë raste gazetarë dhe aktivistë, të bëhen pre e një sulmi të organizuar së bashku ose individualisht.


Fakte digjitale Higjiena digjitale Ngacmim Siguria Ngacmim seksual Presion

Shpifja dhe poshtërimi

Gjuha e padenjë, sharje dhe përdorimi i një toni fyes që degradon dinjitetin e njeriut, reputacionin dhe/ose statusin në shoqëri. Mund të përdoren edhe fotografitë, videot, memet dhe gif-et për të shkaktuar poshtërim/turp.

Kallëzimet penale që detajojnë sulmin dhe çdo provë (kopje e printuar) duhet të dorëzohen zyrtarisht në polici, duke iu referuar veprës penale - në këtë rast neni. 120 i Kodit Penal. Vini re se e gjithë procedura si dhe identifikimi i autorit është përgjegjësi e palës paditëse, duke pasur parasysh cilësimin e këtij kallëzimi si vepër private.

KËSHILLË: përpiquni të mos u përgjigjeni deklaratave/akteve të shpifjes dhe poshtërimit, pasi këto përgjigje mund të përdoren përfundimisht kundër jush në gjykatë.

Po ashtu, bëni një vlerësim të gjithanshëm të situatës para se të filloni me procedurën gjyqësore, për të siguruar që të mos merret si vepër penale një shaka e keqe apo një kritikë e ashpër. Nëse gjykata e bën këtë përcaktim, rezultati mund të jetë negativ për palën që ka bërë kallëzimin.

Nëse e njihni identitetin e autorit, keni mundësinë të kërkoni dëmshpërblim nga ai/ajo në gjykatë civile, ndonëse nuk mund të mbështeteni tek policia në këtë lloj procedimi. Mund të bëhet padi civile dhe nëse gjykata vendos në favorin tuaj, kjo sjell zhdëmtim në vlera monetare.

Vlerësimi i rrezikut është një mënyrë e dobishme për të vlerësuar një vepër të mundshme - kur ka ndodhur, pse dhe nga kush? Për shembull, nëse postoni një artikull për një çështje të ndjeshme shoqërore, ky mjet mund t’ju ndihmojë me menaxhimin e rrezikut, për të vlerësuar se cilat grupe apo individë mund të reagojnë negativisht. Është e rëndësishme që këto lloj shkeljesh të mos bëhen rutinë apo normalizohen.

Zgjidhni një përgjigje që do t’ju ndihmojë të ndiheni të sigurt dhe të pakësoni mundësitë e dëmtimit të mëtejshëm, dokumentoni (ose kërkoni nga familja dhe miqtë) të gjitha aktet e shpifjes/poshtërimit dhe mësoni më shumë rreth sigurisë dixhitale, mekanizmave për mbrojtjen gjysmë-funksionale në platformat e mediave sociale.


Fakte digjitale Raportoje në platformë Blloko përdoruesin Reputacion Taktikë Padi penale

Përndjekja

Procesi i ndjekjes së vazhdueshme dhe të zellshme të aktivitetit të dikujt në internet. Përkufizimi i përndjekjes mund të zbatohet nëse ndjekësi ose objektivi e njohin njëri-tjetrin personalisht ose jo. Gjurmët dixhitale, të dhënat dhe treguesit e tjerë të pjesëmarrjes sonë që shfaqen në platformat e mediave sociale dhe në faqet e tjera online e kanë bërë përndjekjen në hapësirën dixhitale një detyrë shumë më të lehtë. Ashtu si në botën fizike, pasojat për individin që është objektivi mund të ndryshojnë, por mund të përfshijnë një rritje të ndjenjës së pasigurisë, frikës dhe perceptimit të një pushtimi të privatësisë.

Përndjekja, sipas Kodit Penal, klasifikohet si vepër penale (neni 121/a), që përcakton dënime jo vetëm për veprën e përndjekjes, por edhe për grumbullimin e paligjshëm të të dhënave personale të dikujt tjetër, si vepër penale paraprake, para nisjes të përndjekjes. Megjithatë, neni përcakton se për t’u konsideruar si përndjekje, incidenti(et) duhet të ndodhin për një periudhë të caktuar kohe. Intensiteti i ndjekjes dhe pasojat e përjetuara nga viktima nuk janë të një rëndësie të madhe, por mund të merren parasysh nga gjykata gjatë procesit penal.

Nëse rastet e përndjekjes nuk plotësojnë kohën e përcaktuar në nenin 121/a të Kodit Penal, atëherë edhe nga Kreu II i Kodit Penal mund të ofrohet mbrojtje ndaj akteve që mbjellin frikë për sigurinë e dikujt.

Në këtë rast, prokurori dhe policia e kanë për detyrim të ndjekin, hetojnë dhe janë përgjegjës për mbrojtjen. Si palë paditëse, keni përgjegjësinë për mbledhjen e provave të nevojshme për ngritjen e padisë penale.

Është më e lehtë se kurrë për të bërë mbikëqyrje private të hapësirave publike dixhitale duke përdorur një sërë metodash të ndryshme. Për këtë arsye, është e rëndësishme të kontrolloni pajisjet e teknologjisë (telefonat, kompjuterët, etj.) për të parë nëse opsionet (p.sh. vendndodhja, privatësia) janë të mbrojtura mirë (fikja e gjetjes së vendndodhjes, etj.) dhe të jenë të kufizuar në aftësinë e tyre për të shkëmbyer të dhënat private.

Ashtu si me të gjitha llojet e sulmeve, personat që bëhen viktima të përndjekjes duhet të informojnë miqtë, familjen, partnerët dhe kolegët për këto ngacmime, kështu që duhet të keni një rrjet më të madh mbështetjeje. Nëse përndjekja online kalon në botën fizike, duhet të njoftoni menjëherë policinë dhe të kërkoni mbrojtje.

Shihni edhe këto

burime

për përmirësimin e sigurisë dixhitale.

Fakte digjitale Fjalëkalimi Autentifikimi Llogari rikuperimi Telefon/Tabletë Vendndodhja Siguria Mbështetja Identitet Kompjuter/Laptop Padi penale Përndjekje

Manipulimi i identitetit

Manipulimi i identitetit ose keqpërdorimi i të dhënave personale është një kërcënim serioz me pasoja mjaft të rënda. Edhe sikur objektivi të jetë një person të dhënat e të cilit janë keqpërdorur apo të dikujt tjetër, dëmi është i pallogaritshëm.

Për shkak të kompleksitetit dhe formave të ndryshme të kësaj kategorie sulmi, është e vështirë të përcaktohet baza ligjore që ofron mbrojtjen më të përshtatshme. Në rast mashtrimi të kryer duke përdorur kompjuterin që i përket një personi tjetër dhe që rezulton me përfitime materiale ose financiare për autorin, mund të bëhet kallëzim penal sipas nenit 143/b (Mashtrim kompjuterik). Një vepër tjetër penale, mbledhja e paautorizuar e të dhënave personale (neni 143/a), duhet të niset pas padisë të viktimës, prandaj duhet të njihet identiteti i autorit.

Në rastet kur manipulimi i identitetit çon në dëm psikologjik, ose dëmtim të reputacionit apo dinjitetit të personit, atëherë kompensimi mund të kërkohet duke përdorur procedurat ligjore civile. Para fillimit të kësaj padie, duhet të sigurohet identiteti i keqbërësit si dhe provat që vërtetojnë pretendimin e manipulimit të identitetit dhe dëmtimit të tij.

Manipulimi i identitetit lidhet shpesh me mashtrimin financiar dhe vjedhje në internet. Ka mënyra të ndryshme se si mund të mbroheni nga këto krime: kufizoni sasinë e parave që mund të transferohen në një llogari tjetër, ose që mund të tërhiqen nga bankomatet në të njëjtën kohë, përdorni të paktën një sistem verifikimi me dy faktorë për futjen në të dhënat financiare dhe shkatërroni kartat e vjetra bankare dhe karta të tjera identiteti me të dhëna të ndjeshme.

Nëse jeni viktimë e manipulimit të identitetit, njoftoni menjëherë policinë, institucionet financiare apo faqen e internetit ku keni llogaritë dhe bllokoni përkohësisht llogaritë bankare apo kartat e komprometuara.

Mjete të rëndësishme të parandalimit dhe mbrojtjes janë vlerësimi në kohë i riskut dhe higjiena digjitale.


Fakte digjitale Fjalëkalimi Autentifikimi Llogari rikuperimi Telefon/Tabletë Dëmi Reputacion Identitet Krimi kibernetik Llogari përdoruesi Kompjuter/Laptop Rikuperim aksesi Rivendosje sistemi Padi penale

Raportoje te platforma

Në rast se dikush ju përdor identitetin përmes një llogarie të rreme emaili ose mediash sociale, ose nëse jeni subjekt i ngacmimeve në internet si fushata shpifjesh, kërcënimesh, përhapjeje të gjuhës së urrejtjes ose i përndjekjes, duhet të përdorni opsionin “Raporto” për të informuar platformën rreth kësaj çështjeje. Kur raportoni profilin ose mesazhin në fjalë, zakonisht keni një opsion për të evidentuar shkeljen e saktë të të drejtave dhe Kushtet e Shërbimit të platformës (përvetësim identiteti, ngacmim, etj.). Mund të gjeni më shumë detaje në faqen ueb të Qendrës Amerikane PEN Center .

Për të parandaluar ngacmime të tjera, këshillohet që të bllokoni përdoruesit në fjalë.


Fakte digjitale Raportoje në platformë Blloko përdoruesin Rrjedhje të dhënash Krimi kibernetik

Denoncoje në polici

Në rastet e ngacmimeve online apo të formave të tjera të shkeljes së të drejtave të njeriut (p.sh. rrezikimi i sigurisë me anë të kërcënimeve) është e mundur që këto incidente të denoncohen në polici ose tek një autoritet tjetër shtetëror të ngarkuar me hetimin ose ndjekjen penale të krimit kibernetik, pasi ato mund të përbëjnë vepra penale të cilat dënohet me ligj .

Për të parë praktikat më të mira të mbledhjes së provave dixhitale para bërjes së denoncimit, shih paragrafin “Bëj një ankesë”.


Fakte digjitale Rrjedhje të dhënash Krimi kibernetik Padi penale Policia

Bëj një ankesë

Kur të bëni një denoncim në polici , është me rëndësi të mblidhni të gjitha provat e nevojshme dixhitale dhe jo vetëm të kopjoni përmbajtjen e mesazhit në fjalë. Shpesh nuk është e thjeshtë, pasi kërkon njohuri teknike dhe durim, për të cilin disa njerëz të tronditur nga sulmi mund të mos kenë nerva. Nëse nuk mund ta përballoni, kërkoni ndihmë nga një mik, koleg apo anëtar i familjes. Ata mund të regjistrojnë provat e sulmit, por mund të merren edhe me llogarinë tuaj në platformën në të cilën po ndodh sulmi. Dokumentacioni duhet të përmbajë prova materiale të sulmit dhe të klasifikohet në mënyrë që të lehtësojë kërkimin. Mund të përdoret një tabelë Excel, pasi sulmet mund të renditen sipas kohës, vendndodhjes, shkakut, kohëzgjatjes dhe llojit të sulmit, raporteve të paraqitura në platformë dhe sipas përgjigjes. Ky është i gjithë informacion i rëndësishëm për avokatët, policinë, për hetimet e mëtejshme dhe për procedurat gjyqësore. Përpiquni të identifikoni llojin e sulmit, sepse disa forma të kërcënimeve online janë ende të panjohura për publikun e gjerë, e ndonjëherë edhe për policinë. Kjo do t’i ndihmojë prokurorët të kuptojnë më mirë se çfarë ka ndodhur dhe si të kërkojnë autorët.

Së pari, duhet të jepni adresat përkatëse URL në formën e tyre integrale, d.m.th. nëse sulmi ndodh në mediat sociale, atëherë duhet të siguroni një link integral të llogarisë që ju dërgoi një kërcënim. Më pas, duhet të ruani një kopje të mesazhit në një formë integrale që përmban metadata, d.m.th., titujt e emailit .

Po ashtu, do të ishte mirë të bëni një screenshot/print-screen të mesazhit, imazhit ose të videos të përfshirë në incident. Nga ana tjetër, nëse incidenti është me disa segmente, si numri i madh i SMS, mesazhe të marra nëpërmjet një aplikacioni në kompjuter ose telefon, etj., duhet të bëni një screenshot të secilit ose mundësisht të bëni një video të të gjithë procesit.

Përveç kësaj, nëse ngacmimi ndodh përmes komunikimit me telefon, atëherë denoncimi duhet të përmbajë tabulatet e thirrjeve të marra nga operatori telefonik, sepse ato përmbajnë kohën e telefonatës dhe numrin nga i cili është bërë thirrja, gjë që mund të lehtësojë vazhdimin e hetimit. Po ashtu, mund t’i drejtoheni Ekipi të Reagimit ndaj Emergjencave Kompjuterike në vendin tuaj, i cili mund të ofrojë mbështetje teknike dhe të zbusë dëmin, ose tek organet shtetërore të ngarkuara për hetimin e krimit kibernetik.

Fakte digjitale Rrjedhje të dhënash CERT Krimi kibernetik Padi penale Policia

Mashtrim me renditjen në Google

Optimizimi i qëllimshëm i informacionit të pasaktë dhe keqdashës në motorët e kërkimit në internet (d.m.th. Google), me qëllimin për të shkaktuar dëme në dinjitetin dhe reputacionin e objektivit.

Sistemi i drejtësisë penale nuk e ndalon shprehimisht këtë apo nuk e identifikon si vepër penale. Nga pikëpamja teknike, bombardimi i Google nuk nënkupton keqpërdorim ose manipulim të të dhënave personale. Përkundrazi, shihet si një keqpërdorim i motorit të kërkimit (Google). Në raste të caktuara, ky lloj sulmi mund të ndiqet penalisht nëpërmjet Hyrjes së Paautorizuar në Kompjuter, Rrjet Kompjuterik ose Përpunim Elektronik të të Dhënave (neni 192/b i Kodit Penal). Në këtë rast, kallëzimet penale së bashku me provat e mbledhura (screenshot e rezultateve të kërkimit, analiza e optimizimit të kërkimit etj.) duhet të dorëzohen në polici.

Në rastet kur kjo sjell si rezultat dëmtim të reputacionit apo dinjitetit të personit, atëherë kompensimi mund të kërkohet duke përdorur procedurat ligjore civile. Para fillimit të kësaj padie, duhet të sigurohet identiteti i keqbërësit si dhe provat që vërtetojnë pretendimin e manipulimit të identitetit dhe dëmtimit të tij.

Duke qenë se mjetet për të modifikuar algoritmet e motorëve të kërkimit gjenden kudo, pothuajse çdokush mund të ndryshojë rezultatet e kërkimit. Për këtë arsye është mjaft e vështirë për të parandaluar ose mbrojtur veten nga bombardimet me Google.

Google ka zhvilluar një shtojcë për motorin e tij të kërkimit - Google Meet Bomb Guard që u bën të mundur përdoruesve të bllokojnë të gjithë pjesëmarrësit e paftuar dhe llogaritë e përgjithshme të Gmail nga grupet e organizuara të Google Meet.

Hidhini një sy

shtojcave

të tjera të motorit të kërkimit që mund të ndihmojnë në parandalimin e këtij sulmi.

Fakte digjitale Higjiena digjitale Shfletuesi Dëmi Raportoje në platformë Reputacion

Nxjerrje të dhënash personale (Doxxing)

Bërja publike e informacionit personal për një objektiv, si adresa e shtëpisë, statusi familjar, të dhënat e bankës dhe kartës së kreditit, data e lindjes etj. Ky informacion mund të postohet në një ose shumë platforma të ndryshme, në seksionet e komenteve ose nëpërmjet videove apo me tekst.

Pavarësisht nëse të dhënat e publikuara përdoren apo jo për ngacmim, vetëm postimi i paautorizuar i të dhënave kualifikohet si doxxing dhe shihet si një lloj sulmi në internet. Siç ndodh shpesh, kur doxxing krijon rrezik për sigurinë, mund të kërkohet mbrojtje ligjore sipas nenit 84 të Kodit Penal, “Kanosja”. Në këtë rast, prokurori dhe policia e kanë për detyrim të ndjekin, hetojnë dhe janë përgjegjës për mbrojtjen. Si palë paditëse, keni përgjegjësinë për mbledhjen e provave të nevojshme për ngritjen e padisë penale.

KËSHILLË: Shpjegoni me hollësi se si, pse dhe kur ndiheni të pasigurt dhe jepni detaje të shqetësimit për sigurinë e familjes dhe njerëzve të afërt. Këto detaje mund të jenë çelësi i suksesit kur bëhet fjalë për procedurat gjyqësore.

Neni 143 i Kodit Penal, “Mbledhja e paautorizuar e të dhënave personale”, që ndalon mbledhjen, publikimin dhe përdorimin e të dhënave për qëllime “përveç atyre për të cilat janë krijuar”, mund të përbëjë bazë për mbrojtje ligjore.

Dokumentoni çdo rast dhe vend ku postohen të dhënat tuaja personale dhe denoncojeni këtë me prova në polici.

Raporto menjëherë doxxing dhe çdo publikim të paautorizuar të të dhënave personale në faqen ueb apo platformat ku janë postuar dhe në polici.

Ndiqe denoncimin deri në fund për t’u siguruar për përgjigjen. Veprimi i menjëhershëm është i rëndësishëm për parandalimin e shpërndarjes së mëtejshme të të dhënave personale online.

Çaktivizoni opsionin e gjetjes së vendndodhjes në telefon, përfshirë edhe Google Maps apo aplikacione të tjera që mbledhin të dhëna sensitive (vendi, adresat kryesorë, etj.)

Çaktivizoni opsionin e gjetjes së vendndodhjes në telefon, përfshirë edhe Google Maps apo aplikacione të tjera që mbledhin të dhëna sensitive (vendi, adresat kryesorë, etj.)

Flisni me njerëz që i besoni, kolegë, miq, punëdhënës. Kërkojini policisë t’i drejtohet platformës për fshirjen e të dhënave personale dhe përdorni edhe mekanizmat e raportimit të faqeve ueb dhe platformave.

Deleteme është një instrument që ju ndihmon të hiqni të dhënat personale online.

Nëse ndonjëherë mendoni se dhuna online që po përjetoni mund të realizohet në botën reale, njoftoni policinë → menjëherë!


Fakte digjitale Fjalëkalimi Llogari rikuperimi Higjiena digjitale Telefon/Tabletë Vendndodhja Raportoje në platformë Rrjedhje të dhënash Reputacion Siguria Ngacmim seksual Identitet Llogari përdoruesi Kompjuter/Laptop Padi penale

Raportimi i rremë

Keqpërdorimi i mekanizmave të raportimit, ose pretendime të rreme për shkelje të të drejtave të autorit ose shkelje të tjera të Kushteve të Shërbimit apo rregullave dhe rregulloreve të Komunitetit në platformat e mediave sociale, me qëllim bllokimin, pezullimin ose parandalimin e pjesëmarrjes më të gjerë dixhitale.

Ashtu si trolling, edhe raportimi i rremë është i vështirë të kualifikohet si vepër penale. Në fakt, ai konsiderohet më shumë si keqpërdorimi i mekanizmave të raportimit të brendshëm të platformave të mediave sociale. Fatkeqësisht, është shumë e vështirë të gjesh një zgjidhje, pasi mekanizmat për raportim zakonisht përdorin sisteme të automatizuara që shpesh dështojnë të ofrojnë ndihmën e duhur.

Është e vështirë të luftosh raportimin e rremë. Si Facebook ashtu edhe Twitter ofrojnë ndihmë për riaktivizimin e llogarive që janë mbyllur për shkak të raportimit të rremë. Fatkeqësisht, këto platforma janë të ngadalta në përgjigjen ndaj kësaj çështjeje të veçantë dhe krijimi i një llogarie të re është përgjithësisht një zgjidhje më e shpejtë.


Fakte digjitale Fjalëkalimi Autentifikimi Llogari rikuperimi Dëmi Taktikë Llogari përdoruesi

Hakmarrja ndaj mbështetësve

Objekt i sulmit mund të bëhen edhe miqtë, familja, partnerët, kolegët, punëdhënësit, madje edhe dëshmitarët e abuzimit, në të njëjtën mënyrë ose pak a shumë ngjashme me objektivin origjinal.

Hakmarrja mund të jetë në forma të ndryshme, kështu që mund të lidhet me vepra të ndryshme penale. Në rast se sulmi rezulton në vënien në rrezik të sigurisë, sipas nenit 84 të Kodit Penal, “Kanosja”, ai përbën bazë ligjore për të kërkuar mbrojtje. Në këtë rast, prokurori dhe policia e kanë për detyrim të ndjekin, hetojnë dhe janë përgjegjës për mbrojtjen. Si palë paditëse, keni përgjegjësinë për mbledhjen e provave të nevojshme për ngritjen e padisë penale.

KËSHILLË: Shpjegoni me hollësi se si, pse dhe kur ndiheni të pasigurt dhe jepni detaje të shqetësimit për sigurinë e familjes dhe njerëzve të afërt. Këto detaje mund të jenë çelësi i suksesit kur bëhet fjalë për procedurat gjyqësore.

Bëni një vlerësim nëse sulmi mund të kualifikohet si fyerje, kërcënim, ngacmim, doxxing, akuzë e rreme apo një formë tjetër sulmi dixhitale. Identifikimi i llojeve të sulmit sipas akuzave të përcaktuara në Kodin Penal mund të rrisë mundësitë e suksesit në sigurimin e mbrojtjes ligjore.

Përveç mekanizmave të shumtë të mbrojtjes, strategji e mirë për t’iu kundërvënë një sulmi është reagimi i publikut dhe dënimi i sulmi pa identifikuar drejtpërsëdrejti ose pa i vënë emrin autorit. Nëse zgjidhni këtë taktikë, vlerësoni rrezikun dhe vazhdoni të dokumentoni përgjigjet problematike, veçanërisht nëse ato janë shpifëse për nga natyra. Rrethojeni veten me miq, familjen dhe kolegët: siguria është tek shifrat .


Fakte digjitale Fjalëkalimi Autentifikimi Llogari rikuperimi Telefon/Tabletë Vendndodhja Raportoje në platformë Siguria Mbështetja Kompjuter/Laptop Padi penale